Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος ο οποίος αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών, οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και τη χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων.
Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος. Αν και μια μαθησιακή δυσκολία μπορεί να εμφανίζεται παράλληλα με άλλες μειονεξίες (π.χ. αισθητηριακή βλάβη, νοητική καθυστέρηση, κοινωνικές και συναισθηματικές διαταραχές) ή περιβαλλοντικές επιδράσεις (π.χ. πολιτισμικές διαφορές, ανεπαρκής ή ακατάλληλη διδασκαλία, ψυχογενείς παράγοντες) δεν είναι το άμεσο αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων ή επιδράσεων.
γενικά χαρακτηρηστικά των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες
Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες
- έχουν περιορισμένη συγκέντρωση προσοχής
- δυσκολεύονται στην ταξινόμηση, στην αποθήκευση και γενικά στην οργάνωση των πληροφοριών
αποδιοργανώνονται σε ατμόσφαιρα άγχους και έντασης - δυσκολεύονται πολύ στις αλληλουχίες, δηλαδή να μάθουν τις ημέρες της εβδομάδας, τους μήνες και τις εποχές του χρόνου, να βρίσκουν μια λέξη στο λεξικό
- δυσκολεύονται να ακολουθούν περίπλοκες οδηγίες
- δείχνουν απογοητευμένα, απρόθυμα για σχολική εργασία, γι’ αυτό και η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους είναι πολύ κακή (χαμηλή αυτοεκτίμηση)
- εμφανίζουν συχνά ανώριμη κινητικότητα
- δυσκολεύονται ιδιαίτερα στην αντιγραφή από τον πίνακα στην τάξη ή στη γραφή καθ’ υπαγόρευση, γιατί ο ρυθμός υπαγόρευσης είναι συνήθως πιο γρήγορος από αυτόν που μπορούν να ακολουθήσουν.
ειδικά χαρακτηριστικά στην ανάγνωση
Tα παιδιά
- εμφανίζουν μειωμένη κατανόηση του κειμένου που διαβάζουν
- δυσκολεύονται να κρατούν τη σωστή σειρά κατά την ανάγνωση
- δε χρωματίζουν τη φωνή τους όταν διαβάζουν
- συγχέουν τα γράμματα που μοιάζουν οπτικά π.χ. τ-π, γ-χ
- δε σταματούν στην τελεία, ούτε στο κόμμα, ίσως σταματήσουν σε λάθος σημείο με αποτέλεσμα να αλλάξει το νόημα
- παρατηρείται συλλαβιστό, «κομπιαστό» διάβασμα
- αντιστρέφουν ή αλλάζουν τη σειρά των γραμμάτων σε λέξεις, π.χ. αντί «στο» διαβάζουν «τοσ»
- μαντεύουν λέξεις, παρασυρόμενα από κάποια γνωστή τους συλλαβή ή γράμματα, δηλαδή βλέπουν «καντήλι», μα λένε «μαντήλι».
ειδικά χαρακτηριστικά στη γραφή
- παραλείπουν γράμματα ή συλλαβές ή και λέξεις
- προσθέτουν συλλαβές ή λέξεις εκεί που δεν χρειάζεται
- αντικαθιστούν γράμματα σε λέξεις, γιατί συγχέουν όσα μοιάζουν ακουστικά π.χ. θ-δ, β-φ
- δεν χρησιμοποιούν κεφαλαία ή τα βάζουν εκεί, που δεν χρειάζονται
- δεν τονίζουν τις λέξεις ή τις τονίζουν σε λάθος συλλαβή και γενικά δε χρησιμοποιούν τα σημεία στίξης
- δεν κρατούν τις αποστάσεις μεταξύ των λέξεων
- οι προτάσεις τους δεν είναι πάντα σωστά δομημένες και πολύ συχνά είναι περιορισμένες σε λεξιλόγιο και εκφραστική ικανότητα
- τα γράμματα τους συχνά δε διαβάζονται
- όταν γράφουν, δεν τηρούν τους βασικούς κανόνες ορθογραφίας
εμείς σαν θεραπευτές μπορούμε να…
- συζητήσουμε με τους γονείς και το παιδί για το πρόβλημα που οι ίδιοι εντοπίζουν
- αξιολογήσουμε το παιδί στους τομείς που δυσκολεύεται (ανάγνωση, γραφή, μαθηματικά…)
- διαμορφώσουμε και ανακοινώσουμε το ειδικό διδακτικό πρόγραμμα, που προτείνουμε να ακολουθηθεί
- συζητήσουμε με τους γονείς και το παιδί για τον τρόπο και τη διάρκεια της μελέτης των σχολικών μαθημάτων.